8 sierpnia to dzień, w którym pszczoły mają swoje święto. Ma ono charakter ogólnopolski, a jego najważniejszym celem jest pokazanie jak bardzo potrzebne są nam pszczoły. Ponadto jest również doskonałą okazją, aby przypomnieć o problemie wymierania pszczół oraz wyjaśnić jak ważną rolę pełnią w ekosystemie.
Większość ludzi kojarzy pszczoły jedynie z pysznym miodem zapominając, że jest to tylko jeden z wielu produktów, które otrzymujemy dzięki nim. Warto wspomnieć, iż w naszej szerokości geograficznej ok. 80% roślin jest owadopylna. Jeśli pszczoły by wyginęły, rośliny te przestałyby się rozmnażać, a w rezultacie musielibyśmy pożegnać się z takimi owocami jak np. jabłka, czereśnie czy porzeczki.
Czy wiecie, że w Polsce żyje około 480 gatunków pszczół, a niemal połowa z nich to gatunki zagrożone wyginięciem? Jednym z nich są pszczoły samotnice. Jak sama nazwa wskazuje owady te prowadzą samotny tryb życia. Ich gniazda znajdują się przeważnie w ziemi, w pustych łodygach roślin, a nawet co ciekawe w pustych muszlach ślimaków. Dzikie pszczoły są również potrzebne w przydomowych ogródkach, ponieważ zdobywając pokarm zapylają wiele różnych gatunków roślin, a przy tym nie są agresywne. Jednak to właśnie brak pożywienia stanowi główny problem wymierania tej grupy. Ale zacznijmy od początku. Zapylanie roślin następuje w momencie zbierania przez pszczoły nektaru i pyłku. Udomowione pszczoły miodne są w lepszej sytuacji, ponieważ pszczelarze dostarczają im źródło pokarmu. Dzikie pszczoły takiej opieki niestety nie mają i dlatego pozbawione pożywienia giną. Dlatego istotną rzeczą jest to, abyśmy zadbali i pomagali tym pożytecznym owadom. W takim razie jak można im pomóc? Jest to bardzo proste! Wystarczy, że posadzimy w swoim ogrodzie rośliny, które są dla nich przyjazne jak np.: aksamitka, dalia, wrzos, lawenda, drzewa owocowe i wiele innych. Ciekawą oraz kreatywną inicjatywą jest budowanie tak zwanych specjalnych domków dla pszczół samotnic. Można go wykonać z resztek budowlanych, drewna, trzciny itp. Najlepiej jest je wywieszać i wystawiać w ogrodzie w pierwszej połowie kwietnia, ponieważ wtedy pojawiają się pierwsze pszczoły samotnice, które szukają miejsca na gniazda. Dodatkowym atutem takiego domku jest to, że zimą schronienie znajdą w nim np. biedronki.
Tak jak zostało wspomniane na początku najbardziej znanym i lubianym produktem pszczelim jest miód. Jednak dzięki pszczołom pozyskujemy wiele innych produktów. Jednym z nich jest mleczko pszczele. Jest ono bogate w białka, tłuszcze oraz witaminy. Obecnie najczęściej wykorzystuje się je w kosmetyce jako dodatek zwiększający odżywcze właściwości kremów. Kolejnymi produktami są jad pszczeli oraz propolis. Produkty te mają podobne zastosowanie, gdyż działają kojąco na trudno gojące się rany. Kolejny produkt, który otrzymujemy dzięki pszczołom to wosk. Stosuje się go głównie w kosmetyce jako nośnik oraz czynnik zabezpieczający przed utratą wody. Jest on również dodatkowym składnikiem w produktach do pielęgnacji mebli, ceramiki, tapicerki i odzieży skórzanej. Z wosku pszczelego produkuję się także świece, które podczas spalania jonizują powietrze ujemnie, a to sprawia, że działają korzystnie na układ oddechowy.
Pszczoły mają ogromne znaczenie dla człowieka i całej przyrody. Niestety w ostatnich latach obserwuje się na świecie coraz większe zagrożenie wyginięcia tego gatunku, które może przyczynić się do niewyobrażalnych dla ludzkości strat, dlatego niezbędne jest dalsze podejmowanie wszelkich działań i organizowanie jak największej ilości akcji mających na celu uświadamianie ludzie i ratowanie tych owadów. Następnym razem, gdy spojrzymy na przelatującą pszczołę, warto przypomnieć sobie, że produkcja żywności w dużym stopniu zależy właśnie od nich. I to my przyczyniamy się do ich zagłady.
Aby podkreślić tak wyjątkowy dzień – święto pszczół, pracownicy Oddziału Terenowego Sieradzkich Parków Krajobrazowych włączyli się w akcję przeprowadzając pogadankę, warsztaty budowania domków dla pszczół samotnic, grę terenową oraz konkurs. W zajęciach wzięło udział 50 dzieci przebywających na koloniach w Ośrodku szkoleniowo-wypoczynkowym ZHP „Nadwarciański Gród” w Załęczu Wielkim. Dzięki warsztatom udało się stworzyć domki, które miejmy nadzieję już niebawem zostaną zasiedlone przez pszczoły.
Daria Krawczyk - praktykantka w ZPKWŁ OTSPK
