W wielu ogrodach i sadach można spotkać budki lęgowe dla ptaków. Są one swoistą rekompensatą za usuwanie przez człowieka starych dziuplastych drzew. Gdy zakończy się już sezon lęgowy należy wyczyścić wszystkie powieszone przez nas budki. Najlepszym okresem, aby wykonać takie prace, jest czas od października do listopada, jednak ostatecznie czyszczenia budek można przeprowadzić do końca lutego. Dlatego, jak co roku przypominamy o tym bardzo ważnym zabiegu.
Nieusunięty materiał staje się siedliskiem pasożytów, a nagromadzony po kilku lęgach wypełnia całą budkę i czyni ją niezdatną do ponownego zasiedlenia.
W przypadku znalezienia podczas wiosennego czyszczenia budki gniazda szerszeni należy je usunąć, gdyż nie stanowi ono dla nas żadnego zagrożenia, same szerszenie nie zamieszkują ponownie tego samego gniazda, tylko budują nowe. Taka sama zasada obowiązuje przy znalezieniu gniazda os. Czyszcząc budki lęgowe na wiosnę, a nawet późną jesienią zdarza się, że w budce można spotkać np. orzesznice (Muscardinus avellanarius). Wraz z innymi gatunkami małych ssaków leśnych dość często są to gatunki objęte ochroną. W związku z tym należy je zostawić w spokoju. Jeśli po dokładnym sprawdzeniu mamy pewność, że budka jest pusta, można przystąpić do jej wyczyszczenia.
Ważne jest, aby do czyszczenia budki lęgowej używać gumowych rękawic oraz maseczek na twarz, ponieważ opuszczone budki mogą zawierać wiele różnych organizmów powodujących choroby. Czyszczenie budek lęgowych nie jest zajęciem bardzo skomplikowanym – wystarczy tylko usunąć stare gniazdo, a następnie szczotką wymieść jego pozostałości. Nie wolno stosować żadnych detergentów.
Wskazane jest, aby czyścić budki dwa razy w roku: na jesieni i pod koniec zimy (w lutym), gdyż zawieszone w zimę skrzynki lęgowe stanowią schronienie dla ptaków zimujących w naszym kraju. Po tym okresie budki bardzo często są zanieczyszczone odchodami swoich lokatorów. Czyste i zadbanie budki będą nie tylko zdobić nasz ogród oraz dawać możliwość obserwacji wielu gatunków ptaków, ale również pomogą im znaleźć schronienie i zastąpią naturalną dziuplę.
